νάνος

Μυθολογικό ον. Είναι γνωστό στη μυθολογία λαών της Ευρώπης ως oν πολύ μικρού αναστήματος, ηλικιωμένο και με γενειάδα, δύσμορφο, με χοντρό κεφάλι και μεγάλο στόμα, πόδια δυσανάλογα και στραβά.

* * *

και νάννος, ο (Α νᾱνος)

άνθρωπος εξαιρετικά μικρόσωμος

νεοελλ.

1. ως επίθ. νάνος, -ο

α) (βιολ. -ιατρ.) ενήλικο άτομο ή φυτό που χαρακτηρίζεται από νανισμό

β) ονομασία διαφόρων γαλαξιών ή αστέρων μικρής σχετικά λαμπρότητας

2. μυθ. ον που ζούσε σε παραμυθένιους τόπους, βαθιά στα δάση ή στα βουνά («η Χιονάτη και οι εφτά νάνοι»)

3. μτφ. ασήμαντος άνθρωπος, ανίκανος, τιποτένιος

αρχ.

1. αυτός που τα μέλη τού σώματός του είναι εξαιρετικά μικρά σε σχέση με τον κορμό

2. είδος πίτας από τυρί και λάδι.

[ΕΤΥΜΟΛ. Άγνωστης ετυμολ. Πρόκειται ίσως για δάνεια λ. άγνωστης προέλευσης. Η παραγωγή του < *νεᾱνός (< νέος, πρβλ. νεάν, γεν. νεάνος, νεανίας), με συναίρεση και μετάθεση τού τόνου, δεν θεωρείται ικανοποιητική από φωνητική άποψη. Ο παράλλ. τ. νάννος προέκυψε με εκφραστικό αναδιπλασιασμό, πιθ. για λόγους υποκορισμού.

ΠΑΡ. νανώδης

αρχ.

νανίον, νανούδιον

νεοελλ.

νανισμός.

ΣΥΝΘ. (Α' συνθετικό) νανοφυής

νεοελλ.

νανοαπολίθωμα, νανοκέφαλος, νανοκορμία, νανομελής, νανοπλαγκτόν, νανόσωμος].